تأثیر مدت زمان عمل‌آوری ملات سنتی کاهگل بر مقاومت فشاری و کششی آن

استفاده از خاک و مصالح خاکی، به‌دلیل ارزانی، فراوانی و سهولت دسترسی به آن در بیشتر مناطق جهان، از گذشته‌های دور تاکنون به‌ویژه در نواحی گرم و خشک رایج بوده است. در ایران نیز که بخش اعظم آن در منطقه گرم و خشک واقع شده، استفاده از مصالح خاکی، بخشی از فرهنگ و هویت معماری ما را در مناطق شهری و روستایی تشکیل داده است. در میان مصالح مختلف خاکی، کاهگل یکی از قدیمی­ترین ملات‌ها و اندودهای سنتی است که از گذشته­ تاکنون برای عایق‌بندی پشت بام و نمای ساختمان در مقابل رطوبت و بارندگی استفاده شده است. با وجود آن که امروزه اهمیت فوق‌العاده عمل‌آوری صحیح مصالح، به‌ویژه ملات‌ها و اندودهای ساختمانی جدید، کاملاً شناخته شده و مورد مطالعه قرار گرفته است ولی تاکنون تحقیقی در این زمینه بر روی تأثیر روش عمل‌آوری و طول مدت زمان آن بر کیفیت و خواص مختلف فیزیکی و مکانیکی ملات کاهگل انجام نشده است. در واقع هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی اهمیت و تأثیر مدت زمان عمل‌آوری کاهگل بر خواص مختلف فیزیکی و مکانیکی این ملات سنتی و کهن با استفاده از روش‌های تجربی است و تلاش برای یافتن پاسخ این سئوال که مدت زمان عمل‌آوری کاهگل، چه تأثیری بر مقاومت فشاری و مقاومت کششی ملات دارد؟ و مناسب‌ترین مدت زمان عمل‌آوری این ملات برای دستیابی به مقاومت مورد نظر و دوام بیشتر کدام است؟ مطالعات آزمایشگاهی انجام شده در این پژوهش، نشان داد که مقاومت فشاری و کششی ملات کاهگل به شدت متأثر از میزان الیاف کاه مورد استفاده در ملات است، به‌طوری‌که با افزایش درصد الیاف کاه، میزان مقاومت مکانیکی ملات کاهش می‌یابد، از سوی دیگر با افزایش مدت زمان عمل‌آوری، میزان مقاومت فشاری و کششی ملات کاهگل نیز ارتقاء می‌یابد که بخش اعظم این افزایش مقاومت مکانیکی در 72 ساعت اول روی می‌دهد و با استمرار روند عمل‌آوری، این افزایش با آهنگ ملایمی تا 10 شبانه روز ادامه می‌یابد. بررسی‌های تجربی انجام شده همچنین حاکی از آن است که مناسب‌ترین محدوده زمانی برای عمل‌آوری کاهگل 3-7 شبانه روز می‌باشد.